DAG

Ana Sayfa || giriÅŸ

The Culture, Ingsoc, ve üzerime düşürdüğü gölgeler
6 Ocak 2009 Salı, 23:58

Açtım Orwell'den Nineteen Eighty-four' okuyorum şimdilerde.

Tekrar okuyorum demeye dilim varmadı.

Aslında hayal meyal ilkokul sonlara doğru okuduğumu hatırlıyorum, pek birşey aklımda kalmamış, çok küçüktüm diyip geçiştirelim bu konuyu şimdilik.

Aynı anda da cebimde Culture serisinden romanlarla dolaşıyorum, daha yeni "Inversions"'u bitirdim.

Ve yeni kafama dank etti (günaydın),

'The culture' aslında 'Ingsoc' un hafif farklı belki daha da acımasız halinden başka birşey değil!

Zavallılar.

Sevgili 'ütopyamız'da bir yönetici (Büyük 'Mind'lar), bir orta ('Special Circumstances' tayfası), bir de alt (insanımsı kökenli sevgili standart 'culture' vatandaşı) sınıfdan oluşmuyor mu?

İyi de bu toplumda herkes istediği kadar şeye sahip olabilir, herkes istediği gibi davranabilir, nereden çıktı bu sınıflaşma?

A-ha, işte sorun tam olarak bu yanılsamada. Kitapların benim kafamda oluşturduğu tipleme kadarıyla konuşuyorum, gidip normal bir 'culture' vatandaşına yukarıdaki gibi 'sizde sınıflaşma var' derseniz karşılaşacağınız cümle bu olacaktır. Kendilerinin istedikleri herşeye sahip olduklarına ve görülebilir çevredeki bütün diğer 'culture' vatandaşlarıyla eşit olduklarına dair sarsılmaz bir inanç sahibiler.

Peki bu sıradan 'culture' vatandaşı bir 'mind' kadar düşünme yetisi isterse ne olur? Bir 'mind' kadar düşünme yetileri yoksa kendi kaderlerine ne kadar hükmedebilirler ('The State of the art'tan 'A gift from culture' mesela) ?

Demek ki neymiş, 'the culture' denilen sosyal sistemde geçerli olan 'para birimi' bilgi, ve bilgi üretme kapasitesi. (Bakınız 'Excession', ah serinin en hoşuma gidenlerinden biridir kendisi).

Alt tabaka belirli bir süre yaşayıp, çarkların dönmesine yetecek kadar 'culture' üretip, usluca ölmenin erdem olduğuna inandırılmış bir topluluk. Bunun aksini düşünen kahramanlarımız var tabi, ama özgürlük ve eşitlik hayalleri içinde bu kadar kendini beğenmiş bir topluma nasıl derdini anlatırsın (ah Bora Horza ah)? . Al sana 'Ignorance is Strength'.

Alt tabakanın 'eşitlik' hayali efektif bir şekilde susturulmuş.

Bir de bunlara en büyük arzusu yönetmek olan orta (düşünme kapasiteli) sınıf 'special circumstances' e sağlanan sanal üstünlük ve yönetimde olma hissini ekleyelim. 'Culture' üzerinde hiç bir etkisi olmayacak binlerce minik ırka çobanlık yaparak kendilerini tatmin etme peşindeler, bu sırada 'Excession' da ucunu gördüğümüz 'sleeper service' ve iş arkadaşı üst-'mind' lar 'culture'un kendisini el altından yönetmekle meşguller. SC'de herkes kendi kapasitesi kadar yönetme peşinde, ve sürekli 'Culture'un filozofik özgürlüğünü kanıtlamak için bir savaş halindeler. Alt sınıf da dahil bütün düşünme yetileri, üretilen 'culture' bu filozofik savaşa aktarılıyor ('the player of games' diyelim mesela). Alın size 'War is peace'.

'Freedom is Slavery' için de, her ne kadar ucundan teğet olsa da 'Consider Phlebas' daki her nasılsa bilgi üretme yetisi 'mind' lardan bile üst seviyeye ulaşmış zavallı psişik kadıncağızı göstermek isterim.


İkna oldunuz mu? Olmadıysanız bile şunu iyi düşünün: En acımasız hapishane bence içinde olduğunu farketmediğiniz hapishanedir.

Bunca şeyden sonra beni sorarsanız,
sarsılmaz çokbilmişlik gardiyanım
bildiÄŸiniz gibiyim iÅŸte.

Bir de kimseye üstün olma çabam yoktur.

Ah!...



[Düşünce/Yorum] | Gönderen: obm |  Yorumlar (1)

Yorumlar

özgürlük   [Turan, 14 Ocak 2009 ÇarÅŸamba, 17:35]

Zamanında Skinner "Lack of constraint is not freedom." demiş. Sonra da Le Guin "Düşüncelerimize sahip olurlarsa parmaklıklara ihtiyaçları kalmaz." gibi birşeyler demiş; bu da bayağı önce olsa gerek ama ben yeni okudum.

Yorum Ekleme

Adınız :
Web Sitenizin Adresi : http://
Başlık :
e-posta Adresiniz :
(e-posta adresiniz gizli tutulacaktır)
Yorumunuz
<Bot Koruması> Lütfen yandaki sayıyının bir fazlasını giriniz
Yorumunuzun görünmesi için blog sitesinin sahibi tarafından onaylanması gerekmektedir.

Eğer bu sunucu üzerinde herhangi bir hesabınız varsa, yorumunuzu girmeden önce giriş yapın; böylelikle hem yorumunuzun görülebilir olması için onaylanmayı beklemezsiniz, hem de isminizi, e-posta adresinizi girmekten kurtulursunuz.. :)

CAPTCHA sistemi: Meezerk.com Copyright (C) 2004 Daniel Foster

Takvim

Aralık2009

Oca

P

S

Ç

P

C

C

P

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

1

2

3

4

Bağlantılar

Hack-a-day
BBC Türkçe
Cosmic Varience
Cognitive Daily
Make Blog
AniDB
Powell's Books
Sağdan Soldan topladığım vecizeler
Kütüphane kazısı
Dizi kurbaÄŸa arama
Genel kurbaÄŸa arama
The Burgomeister's Books
Gutenberg Project
Film listesi
Yemek Åžarap vb.
Kitap Listesi

Resim Galerisi

Arama

ArÅŸiv


powered by / kullanılan ana yazılım
GUBEN blogger by emre sururi

hosted by / barındırma
Fişek Enstitüsü Bilişim Hizmetleri
Fişek Enstitüsü Bilişim Hizmetleri
RSS Beslemesi
Yorumlar - RSS

Tüm Kategoriler
çizgi
Fizik
Åžundan Bundan
FotoÄŸraf, ÅŸu, bu...
Düşünce/Yorum
gezi
komik
AÅŸk meÅŸeleleri
Edebiyat
Müzik
Tamamen gerçek insanlarla alakasız hikayeler.
Film
sadece Almanya'da