Nadas

Bugün önce Meren‘in bloguna baktım, oradan Duygu Hanım‘ın bloguna yumuşak bir geçiş ve sonrasında da, tavsiyelediği Barış Erkol’un ISBN 976-08-6‘sında Samantha Wolow‘la karşılaştım. Aşağıda görmelerde olduğunuz müthiş güzel fotoğrafı oradan aldım. Tek fotoğraf da elbet güzel giderdi ama yanına da meze olaraktan benim eski yazılardan birini oturtmak geldi içimden. Az fotoğraf bilgim olduğundan, aklım hemen Robert Doisneau’nün Le Baiser du Trottoir / Le Baiser de l’Hotel de Ville‘ine gitti. onun resmini arar iken bir nefis resmini daha buldum – yalnız bu resmin adını ararken başka hiçbir yerde bulunmadığını fark ettim ve Doisneau olmayabileceğini de.. Belki bir tanıyan çıkar..

son kez.

neden diye sordu beriki.

diğeri ona baktı, ağlayacaktı, düşündü, durdu, kendini durdurdu. ağlamayacaktı. herkes o gün ölmüştü ama cesetleri dolaşıyordu ortada. şu giden bir cesetti, ama öldüğünü bilmiyordu işte. biri ona söylemeliydi. otobüstekiler, ayaktakiler, koşanlar, ölenler, hepsi, hepsi cesetti artık. geriye onlardan hiçbir şey kalmamıştı. kalktı giyindi. kendine bir kuş seçti bulutlardan, sonra kapıyı sertçe kapattı. gitti. yeni bir ölüme başlayacaktı ve bu onu tedirgin ediyordu. makyajını yolda yaptı, ilk gördüğü erkekle sevişti, erkek ona hiçbir şey söylemedi, boşalırken ağladı belli belirsiz. sonra oradan koşar adım uzaklaştı ayakkabısının bir tekini olay mahalinde bırakarak. yağmur başladı. yağmur iyiydi sonra. denize koştu, soyundu, kendini soğuk sulara bıraktı, girdaplar onu dibe çekti, boğuldu, öldü.

kuruladı kendini, havlusu kumlandı.. şarkı söylemek istedi ama aklına hiçbir şarkı gelmedi. hafızasını kaybetti. koşar adım evine döndü. asansörde çıkarken yanındaki kadının ölüsüne baktı dikkatlice, kadının topuklu ayakkabılarını rüküş bulduğunu söyledi. katına geldi asansör, çıktı, kapısını açtı, yatağının üzerinde bavulu vardı. içinden tabancasını çıkardı, aynaya bakarak intihar etti. öldü.

NEFES ALAMIYORUM! dedi içinden bir ses.

son kez..

11 Eylül 1996.

Rashit – Her şeyin bir bedeli var

Rashit’i 1999 model Telaşa Mahal Yok albümlerinden biliyordum, biraz Sex Pistols, biraz Buzzcocks, Clash riffleri, güzel bir albümdü, sözlerin siyasi ve Türkçe olması zaten değerlerini bir kat daha arttırıyordu. Gerçi bağlantıdan da ulaşabilirsiniz ama üşenenler için bir örnek alayım bu noktada:

Paran Yoksa Öl!

Selam versek almazlar, rüşvet değildir diye
Halimizi sormazlar, aptal olmadık diye
Ne varsa hep çaldılar, hırsızlık meslektir diye
Hesap sorsak vurdular
Hesap sormak hainliktir diye
Düşünceleri belli, ne eksik ne fazla
Paran yoksa yaşamak haram sana
Ya hain olursun, ölürsün sokakta
Ya kahraman olur, vurulursun dağlarda
Paran yoksa öl…
Yoksullar hep haindir
Çünkü aç olan isyan eder
Şehitler hep fakirdir
Çünkü zenginden olmaz asker
Gecekondu çocukları
Dağlarda nöbet bekler
Başkasının çocuğu yat üstünde karı öper

Böyle bir şeydi Rashit. Evelsi gün son albümleri Her şeyin bir bedeli var‘ı aldım. Keşke almasaymışım. Niye popülerlik kaygısı, niye Punk’tan uzaklaşma? Pöff.. Şu anda Kurban’ın Sert!‘le ulaştığı noktada bekliyorum, bu noktadan ilerisi için tavsiyelerinizi beklerim efenim. 2/5 BZ demeyiniz, gelsinler başımızın üzerinde yerleri var. Baba Zula değil ama Zen (hele de Bakırköy Akıl Hastanesi konseri!), Nekropsi ve Mustafa sayesinde tanıştığım Replikas’la (şimdilik Avaz) durumu kurtarmaya çalışıyorum. Yazık bana.. 8(

İki film birden kuşağı..

Geçen aylarda, “şimdi ne okusam?” derdi beni benden almıştı, bu aralar da “akşama ne pişirsem?” ile “şimdi ne izlesem?” arasında gidip geliyordum ki, Levent sayesinde, en azından ikinci sorduğum soruyu bir müddet sormam gerekmeyecek. Sonunda merakla beklediğim Dagur Kári’nin Voksne Mennesker ‘i (2005) (bizde Tutunamayanlar adı ile oynadı) elime geçti. Yönetmenin bir önceki filmi Nói Albínói‘u (2003) (bu da yanlış hatırlamıyorsam Buzdan Hayaller adıyla gösterime girmişti) çok sevmiştim. Voksne Mennesker (ki, Dark Horse olarak İngilizce’ye çevrilmiş), İstanbul’da gösterime girdiğinde çok heyecanlanmıştım – Ankara’da Batı sineması oynatacağını duyurdu ama bir daha bu konuda kendilerinden haber alınamadı. Neyse, artık elimin altında.

İkinci filme geçmeden önce, bir başka filme değinmek gerekir: Luc Besson’un 1985 tarihli, ilk dönem filmlerinden biri olan Subway’i ortada benim için bir Luc Besson yokken izlemiştim. Şimdi düşünüyorum da, çok büyük ihtimalle 1994’ten, yani Léon’dan sonra izlemişimdir ama izlerken onun Luc Besson’un filmi olduğunu bilmiyordum. Film beni benden almıştı. Christopher Lambert (zaten bir bu adam, bir de Rutger Hauer kısmetsiz yavrularım benim*..) hiç olmadığı ve olamayacağı kadar başarılı bir portre çiziyordu, normalde benden uzak olsun dediğim Isabelle Adjani bile katlanılır bir oyunculuk sergiliyordu. Film, Sting’in The Police’inin genelde yapmış olduğu şeyi bir şekilde sinemada gerçekleştiriyordu — şimdi “Sevecen, Sevimli Punk” diye tasvir edeceğim bu olguyu, iyice garip kaçacak.. Neyse, zaten Subway’i seyretmiş olanlar ne demek istediğimi anlamışlardır. Artık ikinci filme geçebiliriz… Birkaç sene evvel, bir şekilde Jean-Jacques Beineix’nin -ki kendisini daha büyük ihtimalle Betty Blue’dan ya da Mortal Transert’den tanıyorsunuzdur- 1981 tarihli Diva’sından haberim oldu. Edindiğim izlenim, Subway’le aynı havayı soluduklarına dairdi. Öyle çok derin derin aramadım gerçi, ama hep aklımın bir köşesinde durmuş ki, geçen gün birçok filmin arasında onu bulunca kafamda bir ışık parladı (biliyorum, çok gereksiz ama bu noktada Alfred Bester’in Kaplan! Kaplan!ında, Kaplan’ın yakalandığı sahne geldi aklıma). Artık seyretmeyi istediğim bir film daha vardı elimin altında 8)

Hamiş: Bu aralar mütemadiyen Bengü’yle Northern Exposure, Scrubs ve House arasında gidip geliyoruz. Geçen gün Organize İşler’i seyrettik – etraftan bu film hakkında o kadar çok olumsuz eleştiri işitmiştik ki, beklentimizi az tutup, bu sayede filmden epey zevk aldık. Baştaki sahne seyrettiğimden beridir aklımdan gitmiyor, hatırlayıp hatırlayıp gülüyorum fakat, bugün ilgili sahneyi Gürer Hala’ya izlettirdiğimde, ancak benim gibi bir insanın böyle bir sahnede gülebileceğine dair bir eleştiride bulundu, bu da böyle biline.

* Christopher Lambert zaten bariz ama Rutger Hauer’e dikkatimi Sinema dergisi çekmişti, Otostopçu’nun DVD’sini tanıttığı bir yazıda.

Noi Albinoi - Voksne Mennesker - Subway - Diva

must be dreaming..

Ey Sevgili Kari! Hiçbir nedeni olmaksızın, geçen isimleri kalınlaştırdım, çok sade, sade suya tirit görünüyordu, ondan mıdır acaba bu beyhude çabam, bilmem, bilemem.. resim bile koymuş idim halbuki! [Örnek için bkz: “(Yukardaki fotoğrafın yapılan gerçek iş ile çok fazla ilgisi yok, sadece bu gün gözüme çarpan hoş bir enstantane idi, kendisi bir türlü anlam veremediğim “yazılarımızda görsel materyal olsun ki okunurluğu artsın” konseptine binaen eklenmiştir. Herneyse.)” diyen MEren]

Bu günlerde fena halde Frou Frou‘ya takılmış durumdayım. 2002 tarihli -zaten tek bir albümleri var- Details albümü şu sıralar Cardigans’ın hükmünü kırıp, listebaşına yerleşmiş durumda. Imogen Heap‘i, dolayısıyla da Frou Frou’yu tanımam, Nokia’nın L’amour koleksiyonunun reklamında kullanılan o güzel şarkının kaynağını merakımla başladı. Bariz İskandinavyen(?) olan bu şarkı kimindir, neyin nesidir diye araştırırken (bu arada, bana kalırsa Sigur Ros ama bunun sebebi İzlanda’dan bir tek Sigur Ros’u bilmem (Björk müstesna) bir de Frankafon bir DJSayem’den de bahsediliyor) birileri şarkının Imogen Heap tarzına benzediğini yazmıştı, benim de merakımı celp etti. Sonuç – Imogen Heap’in solo olarak yaptığı iki albüm var: 1998 tarihli I Megaphone ve 2005 tarihli Speak For Yourself. Bu albümlerden ilki fena halde Tori Amos kokmakta, Details’den başımı kaldırıp, ikinci albümünü hakkıyla dinleyemedim açıkçası. On the other hand, 2002 yılında Imogen Heap ile Guy Sigsworth‘ün ortak projeleri olarak Frou Frou adıyla bir grup kurulur ve tek bir albüm çıkar: Details. Sonrasında grup mrup kalmaz. Hatta şimdi sitelerine baktım da, “biraz geç kalmadın mı ey sevgili dinleyici!” mealinde bir şeyler yazılmış. Ayrıca Garden State‘in soundtrack’inde de Let Go‘yu kullanmışlar, fark etmemiştim ama yakışır doğrusu!
Frou Frou / Imogen Heap

Böyle bir şeyler işte. Imogen Heap’de biraz Fanny Ardant havası var (hazır Fanny Ardant demişken, burada bir ahh! molası verelim izninizle: Ahhhh! Ahhh! Hele ki Truffaut’dan Vivement Dimenche!). Tatlıya benzer bir hanımkızımız. Tabii ki bilinemez ama sanki Zeynep, Betül ve Bera dinleseler çok beğenirler gibi geliyor. Frou Frou’dan Hande’ye bahsederken Dido‘nun daha genç ve enerjetik hali olarak bir tanımlamada bulunmuş idim — more or less.

Gelelim “kültür” işlerimize! Geçen hafta sinema açısından çoktandır olmadığımız kadar aktif idik Bengü hanımla. Şöyle bir liste koyalım buraya:

  • Wizard of Oz
  • Kiss Kiss Bang Bang
  • Squid and the Whale
  • Brokeback Mountain
  • Grizzly Man
  • Fun with Dick & Jane
  • Lord of War
  • Kiss Kiss Bang Bang ve The Squid and the Whale‘e özellikle dikkat! Biraz araştırınca ikisinin de aslında ortak bir noktası olduğu ortaya çıkıyor (İkisi de senarist geçmişe sahip yönetmenlerinin ilk filmi) ama bu o kadar da önemli değil kanımca. Kiss Kiss Bang Bang, Madonna’nın pop müzikte yaptığı şeyi, sinemaya uyguluyor. Biraz entelce bir saptama oldu ama ne yazık ki söylemenin daha güzel bir yolunu bulamadım. Yani, halihazırda mevcut bir janrı, bir adım (ama çok da öte değil) ileri taşıyor. Yönetmen ve senarist Shane Black, halihazırda Cehennem Silahı serilerinin, Geena Davis & Samuel M.F. Jackson dersem büyük ihtimalle hatırlayacağınız Long Kiss Goodbye’ın ve hele ki benim epey sevdiğim Last Boy Scout’ın senaristi. ‘Sert erkekler’ arasında geçen ikili muhabbetlerin mimarlarından, cool olmanın o kadar da önemli olmadığını ve asıl önemli olanın aksiyon kahramanlarının ille de iki boyutlu olmak zorunda olmadıklarını ispatlayan bir insan. Kiss Kiss Bang Bang’ın janrını Neo-Neo-Noir gibi atmasyon bir tamlamayla tanımlayabiliriz sanırım. Pulp Fiction’ın John Travolta’ya ettiğini dilerim bu film de Val Kilmer’a eder, fena halde hak ediyor zira (not: bu, iyi niyetli bir dilektir – her ne kadar beddua formatında yazılmış olsa da).

    Gelelim The Squid and the Whale‘e. Öncelikle, az evvel detay tararken baktım ki, bu film Noah Baumbach’ın yönettiği ilk film değilmiş. Wes Anderson‘ın filmlerine ayrıca bir hastalığım vardır. Sinemaya giderken, Noah Baumbach‘ın diğer Wes Anderson filmlerini de yazdığını sanıyordum, zaten filmi izlerken “Sanırım bu izlediğim Royal Tenenbaums‘un gerçek hikayesi” benzerinden düşünceler de geçmedi değil kafamdan. Lakin arkadaş sadece Life Aquatic with Steve Zissou‘yu yazmış. Laura Linney‘nin farkına ilk Love Actually‘de varmış idim, sonra, Truman Show‘u tekrar seyredişlerimden birinde “aaaa!” olmuşluğum vardır. Çok severim kendisini, nedense hep İngiliz olduğunu düşünürüm (5 Şubat 1964, New York, New York, USA) ama değildir, olmamıştır. Film çok güzeldi. Bir Wes Anderson filminde ya da Salinger‘ın bir hikayesinde (Glassgiller olur, diğerleri olur) karşılaşabileceğiniz tiplerdi ve bunun da ötesinde çok tanıdıklardı. Gene sinemaya giderken bildiğim, Noah Baumbach’ın bu filmde otobiyografik takıldığı idi — ben de ipse dixit kendilerini babayla özdeşleştirdim, sonradan öğrendim ki, meğer çocuklardan biriymiş. Neyse, sanırım, boşanmak pek iyi bir şey değil, o yüzden evde denemeyiniz, ama bilemem tabii ki. “Chris in the Morning” gibi diyecek olursak “I don’t know. All’s well that ends well if you ask me fellow listeners as Shakespeare would admit..” (Chris bildiğim kadarı ile böyle bir şey demedi ama bölüm kapanışı için uygun olur diye düşündüm 8). Northern Exposure (Kuzeyde Bir Yer) harika bir dizidir bu arada, vaktiyle kaçırdıysanız, hemen gidip bulun..

    Bilenler bilmeyenlere duyursun: Mayıs’ın başı gibi evimize yeni bir daimi sakin (aka Ece) beklediğimizden, evin bir odasını ona ayırdık, bu arada, seneye yurtdışı planlarımız da olduğundan kelli, hazır başladık, devam edelim dedik ve mevcut kitapların %70 civarını ıskartaya çıkarttık, önce evin bir köşesinde yığılı durdular, gelen arkadaşlara teklif ettik, onlar bir kısmını evlat edindiler, sonrasında da bir sahafa haber verdik, kalanların epey büyük bir bölümünü de o topladı, filan.. Bununla ilgili olarak, bir arkadaş bir arkadaşına bahsetmiş, o da bize geldi kitaplara bakmak için. Bakarkenki muhabbetimiz sırasında, bu arkadaşın varoluşçulukla ilgilenmeye başladığını öğrenince, naçizane tavsiyeler (ve böbürlenmelerde) bulundum. İşte, Sartre’ın şu kitabı iyidir, Camus’nun Düşüş’ü kanımca Yabancı’sından daha etkileyicidir, Iris Murdoch bir gün.., eninde sonunda marxism dalgasında Althusser’i bulacaksın, cak cak, cık cık.. Peki ben bunları söylerken, içeride hangi filmi izlemekteydim? Harry Potter ve Ateş Kadehi! Evvvet efendiler! Dahası sizlere film ile kitabı arasındaki farklılıkları da sayabilirim ve dahası 4. kitabın en iyisi olduğunu, 5. kitabın filmine gitmeseniz de olabileceğini, zira Polanski’nin Oliver Twist’inin herhalde daha başarılı olduğundan da bahsedebilirim. Son okuduğum kitap listesini de buraya yazayım da, bundan sonra ortalarda entel havalarda dolaşabilmemin önünü de kesmiş olayım hatta! 8)

  • Stephen King’in Dark Tower serisi 1-7 (ilk üç kitap tekrar)
  • Stephen King – Hearts In Atlantis
  • Stephen King – On Writing
  • Stephen King – The Stand
  • J.K. Rowling – Harry Potter and the Half-Blood Prince (hala okumaktayım)

    peki bu kitapları aşağılıyor muyum? Hayır! Özellikle de DT serisinin ve Hearts in Atlantis’in beni benden aldığını itiraf etmeliyim. Peki bu benim, halen çevirmek istediğim kitapların başında Robert Michels‘in “On Political Parties” kitabının geldiği gerçeğini değiştiriyor mu? Hayır hayır hayır! E peki nedir öyleyse bana olan? Neden çok istediğim halde, büyük bir hevesle aldığım Michel Butor’un Dereceler’i niye okunmadan durmakta? Neden Roland Barthes’lara veda ettim? Bunun cevabı sanırım artık sadece mutlu sonla biten filmleri tercih etmemle aynı. Sanırım..