Seni düşünürken
Bir çakıl taşı ısınır içimde
Bir kuş gelir yüreğimin ucuna konar
Bir gelincik açılır ansızın
Bir gelincik sinsi sinsi kanar
Bedri Rahmi Eyüboğlu / Çakıl‘dan detay
Salıdan beri, bir programlama okulu için (Mieres 2011) Bilbao’ya 300km mesafedeki, Asturias‘ın başkenti Oviedo‘dayım. Asturias, bildiğiniz şarkının Asturias’ı: burada kilise çanları bile o melodiye çalıyor. Güzel, küçük, derli toplu bir kasaba (her yere yürüyerek ulaşabildiğiniz kasabaları ayrı bir seviyorum – hatta galiba ben yalnızca o yerleri seviyorum).
Katılmakta olduğum yaz okulu nispeten az katılıma sahip (konuşmacı/öğrenci oranı 1’e epey yakın seyrediyor). Bordeaux’daki konferans (EMF2011) çok kalabalıktı ve yaş ortalaması epey yüksekti, hem çok sıkılmış, hem de çok bunalmıştım, burada gençler(!) çoğunlukta, iyi vakit geçiriyorlar, ben de ucundan az biraz (ama yine de az) faydalanıyorum. Burada bir sunucuda kullandığımız algoritmalar hakkında bir çalışma seansı (tutorial) ile, yeni geliştirmekte olduğumuz bir program hakkında da sunum yapmakla yükümlüydüm. Tutorial bugündü, seminer de ya cts, ya da pazar olacak. Sunumlara dinleyici olarak da / konuşmacı olarak da katılmayı sevmiyorum (konuşmacı olmayı daha çok sevmiyorum, böyle de pis bir insanım), ama yine de ortamın rahat oluşundan bir şekilde kotaracağımı düşünüyordum (öyle olmadı, gayet kötü bir performans sergiledim, bir de utanmadan bilinç altımın devreye girip, bunun bir nebze sorumlusu olarak danışmanımın bugün gelip seansıma girmesinin bende oluşturduğu streste olduğunu öne sürmesine de izin verdim).
Beni, ellerin deyimiyle “awkward” durumlarda bulursanız, hemen bir yerlerden patlamış mısır temin edip, izlemeye koyulun: zira ortamın bendeki etkisiyle kısa bir süre içinde ödülünüzü alırsınız. Ben ve konferans gaflarım. Japonya’dayken Allah’ın her günü bir önceki günden de beter bir şekilde potlar kırdım. İki (3) örnek vereceğim:
* Birinci gün, hayranı olduğum Dr. Villars’la tesadüf eseri (o kişinin o olduğunu bilmeden) tanışıp da onun o kişi olduğunu öğrenince, sizce ne demiş olabilirim? “Çalışmalarınızın hayranıyım…” mı? Hayır, cevap veriyorum: “Sizin sıkı bir hayranınızım, sakalınıza ne oldu?” (ve karşıdan gelen cevap: “Ne sakalı? Ömrümde hiç sakal bırakmadım..”) [keza, benzer minvalde, daha evvelden hiçbir iletişimde bulunmadığım Vedat Türkali’yle yolda karşılaşınca, kendisine ilk yönelttiğim soru olan “Neden Barış Pirhasan ‘Pirhasan’ soyadını kullanıyor?” ile adamcağızı dakika 1’de afallatmayı başarmam da tarihin altın sayfaları arasında kayda geçmiştir vaktiyle].
* Temel organizatör olan Dr. Xu ile 5. dakikada gerçekleşen sohbetimiz (ön bilgi: ilk 3 dakikanın onu yazışmalarımızdan erkek olarak düşünmüş olmamın verdiği karışıklık ve ön potlarla geçmiş olması ve bu yeni bilginin getirdiği afallamayla, niyeyse, hitapta cinsiyet bilgisinin içerilmesinin zorunlu olduğuna dair sanrım)
– Peki, size nasıl hitap edebilirim: ‘Miss Xu’ mu, yoksa ‘Mrs. Xu’ mu?
– Dr. Xu olarak hitap edebilirsiniz.
– (İnsanın kafasını duvarlara vururken çıkan sesler)
* (Oranın en saygıdeğer, onur konuğu olan yaşlı bir bilim amcasının ismini ortan tanıdığımız olan başka bir amca ile karıştırılması sonucunda)
– Merhaba, ben Emre, Marcel’le çalışıyorum..
– Sen kimsin, Marcel kim?
– (Ah, hemen hatırlayamadı tabii, yaşlılık işte, normal, hepimiz bir gün böyle olmayacak mıyız) [Şefkat ve anlayışla] Marcel, Marcel (parmağıyla Marcel’i gösterir, ısrarla gösterir), bakın orada duruyor. Marcel, M-A-R-C-E-L..
– Ben bilmiyorum, bilmiyorum (can havliyle uzaklaşır).
Bordeaux’da da tavanı iyi kalpli bir insanın kalbini bütün hodbinliğimle kırarak yaptım, madem başladık, onu da anlatayım: Bordeaux’dadaki katılımcı listesini incelerken, önce İTÜ’den, sonra ODTÜ’den tanıdığım bir hocanın adını da listede gördüm. Fakat izleyen günlerde, onu göremeyince “4 senedir görmediğimden herhalde tanıyamadım” diye düşünmeye başladım (halbuki sonradan öğrendim ki, kayıt olmasına rağmen, konferansa gelmemişti). İşte bu sebeple, hata payı toleransımı iyice arttırıp, “bu kişi olabilir mi?” diye etrafta dolaşmaya başladım – en kötü ihtimalle benim sunumuma gelir, o vesileyle görüşürüz diye düşünüyordum. Konuşmamın olduğu seansta hazırlıkları yaparken izleyiciler arasından birisinin bana ‘tanışıklık dolu’ (İngilizce’den zorlama çeviri değil, bizzat kendim uğraşıp uydurdum) bakışlar attığını görünce, tebessümde bulunup, yanına gittim, o da geri tebessüm eyleyince, “tamam,” dedim, “hocamı nihayet buldum”. Yanına vardığımda -doğal olarak- Türkçe:
– Merhaba X Hocam, nasılsınız?
dedim, o da bana
– Hi, I’m fine, and you? (Barış ve Hande’nin de “kokulu adlar” başlıklı güzide girişimin yorumlarında haklı olarak tespit ettikleri üzere “karşındakinin ne dediğini tam olarak kavrama imkanın yoksa, ne demiş olabileceğine / demekte olduğuna yatırım yap” gambiti)
dedi. Artık o anda nasıl bir şey olduysa, lafı çevirip, İngilizce rayına oturttum. İlk üç yoklama hal-hatırından sonra, ikimiz de, diğerini ortak tanıdık vesilesiyle bildiğimizi anladık, gayet de hoş sohbet oldu orada ayak üstü. Onun konuşması benden bir önceydi. Gerek konuşurken, gerekse sunumunu izlerken, ne kadar da iyi bir insan olduğunu, öğrencilerinin ne kadar da şanslı olduğunu ve daha pek çok iyi kalpli şeyi düşünüyordum, gerçekten de kendisi dünyanın en nazik insanlarından biridir (az tanıyor olsam da, işte bazı insanlarda bu tür şeyleri hemen anlarsınız). Onun konuşması bitti, o yerine dönerken, ben de “sahneye” doğru ilerliyordum, kütle merkezimizde de oturum başkanı (tesadüfe bakın ki, aynı zamanda Turan’ın danışmanı olmakta), benim adımı söylemeye uğraşıyor… Nihayet “Eğyaski” (Emre Taşcı’nın New York semalarında okunuşu) şeklinde yazılabilecek bir ses çıkarıp bana “doğru söyledim mi?” bakışı attı, ben de yüzümü -komik snop bir şekilde (öyle)- buruşturup, “not bad…” dedim. Bunu der demez de, hani filmlerde odak numarası vardır ya, oğlan güzel bir kıza dalgın dalgın bakar, o sırada kamera odak değiştirir, arkada duran bir başka kızı net bir şekilde görmeye başlarız, kız da oğlanın kendine baktığını sanır, işte aynen o şekilde – bir anda, bu paragraf boyunca iyiliğinden bahsedip durduğum, o hocayı bana bakar ve dediğimi ona demiş olduğumu sanar bir şekilde buldum. Bozulmaktan çok kalbi kırılmış bir halde “thank you.” dedi ve yerine oturdu. (Böyle şeyler sadece filmlerde olmuyor, gidip de ona “aslında ben size dememiştim, işte böyle böyle olmuştu da, ona demiştim” de diyemiyorsunuz (özrü kabahatinden bin beter sendromu). Tek tesellim, ilerleyen saatlerde tekrar konuşma fırsatı bulup (o yanlış anlama hiç olmamış gibi), havadan sudan bahsetmek vesilesiyle, bir nebze de olsa durumu düzeltmiş olmamdır.
$izoSuru’lardan birinde bahsetmiş olduğum, danışmanımın dersinde başımdan geçen bir olay vardı: şu Ubuntu’nun hafıza kartımda bulduğu Choke filmi için filmden bir ekran görüntüsünü hayli büyükçe bir ikon haline getirip beni yerin dibine geçirdiği ve akabinde Amarok’un hocamın her benim bilgisayarıma bakışında bir sonraki şarkı olarak “The New Pornographers” (A Canadian Indie Rock Band) dan bir şarkıyı seçip, ele güne duyurduğu anlara dair. Burada bir ara bilgi, sonra devam ederiz. VLC film oynatıcısı, iki altyazıyı aynı anda gösterebiliyor: srt uzantılı iki altyazıyı özel bir şekilde birleştiriyorsunuz, bu birleşik formatın uzantısı “ass” (ilginizi çektiyse, “2SRT2ASS” (a site that merges two “srt” formatted subtitles into a contained subtitles form known as the “SubStation Alpha” (ssa or ass) format) sitesinden bu işlemi yapabilirsiniz). Ek olarak, Firefox’da, JumpStart adlı eklentiyi kullanıyorum – bu eklentinin yaptığı açılış sayfası olarak en çok ziyaret edilen sitelerle, en son gezilen ve bookmark’a en son eklenen siteleri listelemesi. Bu isminin bir defadan fazla anılmasına lazım olmayan siteyi de az kullandığımdan ötürü unutup durduğumdan (halbuki öyle bir isim nasıl unutulabilir ki!) bookmark’a eklemiştim yakın zamanda. Ve tekrar bugünkü seansa dönelim. Çöldeki kutup ayılarının kadim dostu Sururi, sunucuda bir örnek yapmak üzere büyük ekranda Firefox’unu açar, o sırada araya başka bir şey girer, onu anlatırken de ekran küçük S.’nin JumpStart takviyeli açılış sayfasını görüntülemektedir. Paranoya yapıyorum tabii ki, kim fark etmiştir ki! Heh! Kuruntu benimkisi… (Kutup ayıları aktivitelerinin yoğunluğu karşısında bu sene de kış uykusuna yatamadı, sıklıkla birrer sigara tellendirdikleri kulağımıza gelen söylentiler arasında). (müzik grubuna ve altyazı formatına niye ingilizce tanım yapıp, üstüne wiki linkleri verdiğimi az çok tahmin ediyorsunuzdur herhalde)
Yeter mi? Yetmez, ama sanırım daha fazla anlatmak istemiyorum (kaldığım otelin (Ovida Centro Intergeneracional – “Internacional” değil de “Intergeneracional” oluşuna dikkatinizi çekerim)- ki gerçekten süper bir otel bu arada – ilginç bir proje uygulaması var: sosyal sorumluluk bilinciyle, bir kısmını yaşlılarla gençlere ayırmış, birbirlerine destek olsunlar diye, benim kaldığım oda da yaşlılar için ayarlanmış bir oda, her köşede alarm düğmesi var, olur da yaşlı kişi yardıma ihtiyaç duyarsa diye) Banyoda, duşun yanına elektronik aksam koymayalım deyu, yukarı yapmışlar mekanizmayı, havalandırmanın hemen altından bir zincir uzuyor. Ben de, yıkanırken gayr-i ihtiyari bir şekilde zinciri çekerek “havalandırmayı çalıştırdım”, üzerinde kırmızı bir ışık yanmaya başladı, biraz(cık) paranoya yaptım çünkü odanın diğer yerlerindeki düğmelerin de “gizemini” henüz tam olarak kavrayabilmiş değil idim. Bir yandan bir an önce başımdaki köpükleri akıtmaya çalışıyorum, diğer yandan da her an içeri dalacak öncü süvarı birliğini korkuyla bekliyorum. Neyse ki önce telefonla arama inceliğini gösterdiler (3.de yetişip açabildim, içimden bir ses 4. kez çalmasını beklemeyeceklerini söylüyor).
Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun o çok sevdiğim dizeleriyle bir girişe başlayıp, böylesi bir gelişme ve sonuca ulaşmak da benim gaf mekanizmamın doğrudan bir ürünü olsa gerek. Öbür (asıl) yazacağım şeyleri burada yazmaktan vazgeçtim, buyrun sizi 3. bir girişe alalım…